Sociaal contact
Voor de meeste huisdieren is eten, drinken en onderdak niet genoeg voor een gezond en gelukkig leven. Van nature leven de meeste huisdieren in paren of groepen. Daardoor kunnen ze sociale banden aangaan. Deze eigenschap maakt een aantal van deze dieren bij uitstek geschikt als huisdier, maar het betekent ook ze echt niet zonder sociaal contact kunnen. Veel huisdiereigenaren beseffen dit onvoldoende, wat ertoe leidt dat er niet genoeg rekening gehouden wordt met de sociale behoeftes van huisdieren. Zo zit driekwart van de konijnen zonder soortgenoot in een hok. Bovendien worden dieren overdag vaak langdurig alleen gelaten en hebben ze onvoldoende afleiding, wat kan leiden tot verveling en eenzaamheid bij huisdieren.
Probleemgedrag door eenzaamheid
De dieren die we het meest als huisdier houden, leven in het wild in een onvoorspelbare en uitdagende omgeving. Daarin is contact met soortgenoten van levensbelang. Als ze alleen opgesloten worden en ook nog eens niks te doen hebben, ontstaat probleemgedrag. Honden blaffen en janken om aandacht, ze vernielen de huisraad of worden onzindelijk. Bij konijnen zijn tralieknagen, overmatige vachtverzorging en steeds dezelfde rondjes rennen symptomen van eenzaamheid. Cavia’s worden agressief of angstig en sterven – net als vogel- en veel vissoorten – vaak vroegtijdig.
Katten die buiten rond kunnen zwerven, vinden daar de sociale contacten wel die ze nodig hebben. Maar zit een kat de hele dag alleen binnen, dan leidt dat vaak tot veelvuldig krabben aan het meubilair, afwijkend eetgedrag of agressie. In tegenstelling tot veel andere huisdieren, zijn papegaaien niet gedomesticeerd. Het blijven wilde vogels in gevangenschap die eigenlijk ongeschikt zijn als gezelschapsdier.
Wanneer ze weinig aandacht krijgen, ontstaat eenzaamheid bij deze huisdieren. Dan kunnen ze gaan bijten en schreeuwen of ze plukken zichzelf kaal. Eenzaamheid bij paarden kan zich uiten in schrapen, smakken en zelfbeschadiging. Maar ook minder zichtbare problemen zoals lusteloosheid of apathie duiden op een verminderd welzijn bij paarden.
Eenzaamheid voorkomen
Om gedragsproblemen tegen te gaan, moeten de huisvesting en verzorging van huisdieren voldoen aan hun natuurlijke behoeftes. Zorg voor een uitdagende en afwisselende omgeving. Een voorbeeld: geef geen hapklaar voer, maar laat het dier ‘werken’ voor zijn voedsel. Speeltjes en mogelijkheden om te graven en te knagen zorgen ook voor afleiding.
Om eenzaamheid te voorkomen houd je sociale dieren altijd met tenminste een soortgenootje. Doe het koppelen van dieren altijd onder begeleiding van bijvoorbeeld de dieropvang waar je het nieuwe dier vandaan hebt. Dan weet je zeker dat de dieren elkaar echt leuk vinden.
Alles over het sociale gedrag van:
Persoonlijk antwoord op jouw vraag
Heb jij een specifieke vraag en zou je graag in gesprek gaan met een van onze deskundigen? Stel jouw vraag dan gratis via ons DierenSpreekuur en ontvang binnen een week antwoord!