Doden van dieren aan het licht

DEN HAAG – Nederland verandert. We vinden niet alles meer normaal en acceptabel: waar we eerder niet eens stilstonden bij bepaald dierenleed, voelen we inmiddels steeds sterker aan dat bepaald gebruik (misbruik?) van dieren echt niet door de beugel kan. Ook het doden van dieren is een onderwerp dat steeds minder vanzelfsprekend wordt gevonden. De Raad voor Dierenaangelegenheden (RDA) schreef er een zienswijze over: Doden van dieren aan het licht.

Verschil per situatie

Dieren worden om heel uiteenlopende redenen gedood. De RDA onderscheidt vijf categorieën. Dieren worden gedood vanwege: het voorkomen of beheersen van overlast, het beëindigen van lijden, het niet voldoen aan het beoogde doel, dierziektebestrijding en het nut voor de mens. De reden van doden blijkt de houding van de mens enorm te beïnvloeden. Zo wordt er heel anders omgegaan met een huisdier-muis die wordt ingeslapen, als met een overlast-muis die wordt verdelgd. Zelfs de woorden die we ervoor gebruiken, verschillen per situatie.

Een aantal situaties lichten wij uit.

Huisdieren die niet voldoen aan het beoogde doel

Ons land telt enkele duizenden raskonijnfokkers die konijnen met de beste raskenmerken proberen te fokken. Deze fokkers selecteren konijnen op hun uiterlijk, met het doel om konijnen te fokken die voldoen aan de raskenmerkeneisen. Het is niet bekend hoeveel konijnen deze fokkers precies fokken, maar een berekening van Kleindier Liefhebbers Nederland suggereert ruim 90.000 raskonijnen per jaar. Als de konijntjes net geboren zijn, bepaalt de fokker of ze het gewenste uiterlijk hebben. Een deel van de konijntjes die niet aan de eisen voldoen, wordt verkocht aan groothandels of dierenwinkels. Voor veel konijntjes is geen afzetmarkt. Daarom gaan de meeste ongewenste konijntjes naar de slacht of worden ze door de fokker gedood. Dit gebeurt op verschillende manieren, waaronder nekslag, onthoofden, verdrinken, met een knuppel, tegen de muur of verdovend slagpistool. Als fokkers zelf hun dieren doden, is er geen toezicht of registratie en dienen de dieren geen secundair nut, dus worden ze na het doden weggegooid. De dieren die naar de slacht gaan, worden veelal gebruikt voor diervoeding.

Dieren uit hun lijden verlossen

Nederlanders beschouwen huisdieren steeds meer als volwaardige gezinsleden. Wat gebeurt er als een geliefd huisdier iets gaat mankeren en daardoor gaat lijden? De meeste eigenaren zullen eerst diergeneeskundige zorg zoeken voor hun dier. Door de hechte band tussen eigenaar en huisdier is de vraag naar hoogkwalitatieve diergeneeskundige zorg de afgelopen jaren toegenomen en moet de moderne dierenarts over veel apparatuur beschikken. Hierdoor stijgen niet alleen de kosten van geavanceerde veterinaire zorg, maar ook de basiskosten. Voor sommige eigenaren zijn grote financiële offers niet haalbaar. Er kan dus een situatie ontstaan waarin een dier wel behandeld kán worden, maar de eigenaar dit niet kan betalen. Wellicht besluit zo’n eigenaar dan in overleg met de dierenarts om het dier te euthanaseren terwijl er feitelijk nog geen sprake is van ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Aan de andere kant zijn er eigenaren die het té moeilijk vinden om afscheid te nemen van hun dier, of die zich onvoldoende realiseren dat het dier lijdt. In die gevallen worden dieren juist niet geëuthanaseerd terwijl er juist wél sprake is van ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Een goede voorlichting over de kosten van huisdieren, voordat het dier wordt aangeschaft, is dan ook onmisbaar. Net zoals kennis over de taal van het dier.

Vier aanbevelingen

De zienswijze van de RDA leidt uiteindelijk tot vier heldere aanbevelingen:

• Het doden van dieren zou nooit vanzelfsprekend mogen zijn.
• Kijk naar het individuele dier, in plaats van naar het systeem waarin het dier voorkomt.
• Maak werk van preventie, zodat het aantal te doden dieren wordt teruggebracht.
• Als er een dier gedood ‘moet’ worden, zorg dan dat het doden met de grootst mogelijke zorgvuldigheid wordt uitgevoerd door vakbekwame mensen.

De Sophia-Vereeniging staat achter deze aanbevelingen. Wij zetten ons in op een verbod op het doden van gezelschapsdieren door anderen dan de dierenarts. Daarnaast geven wij voorlichting over het verantwoord aanschaffen en verzorgen van huisdieren.

Bron: RDA zienswijze Doden van dieren aan het licht